İrade Terbiyesi / Jules Payot

İrade Terbiyesi

İrade Terbiyesini anlamadan önce irade kelimesinin manasını inceleyelim: “bir şeyi yapıp yapmamaya karar verme gücü, yetisi.”

Bu içeriğin doğmasının sebebi Fransız yazar Jules Payot tarafından kaleme alınan kitabın adından dolayıdır. Yazar 1859 senesinde Fransa’da doğmuştur. Akademik kariyeri hakkında pek fazla bilgi bulunmayan yazarın bazı kaynaklara göre örgün eğitim alanında lider bir figür olarak ortaya çıktığı söylenmektedir. Bu yazımın konusu olan 1895 yılında yazılan “İrade Terbiyesi” ise yazarın en ünlü kitapları arasındadır. Yazar en çok irade ve ahlak üzerine yaptığı çalışmalar ile tanınıyor.

Ünlü Türk düşünür ve yazar Cemil Meriç “Bu Ülke” kitabında “Disiplin içinde çalışmayı bu kitaptan öğrendim” diyor. Ülkemizin değerlerinden biri olan bu düşünüre kulak vermenizi tavsiye ediyorum.

Bu yazım kitabın genel hatlarını anlatan, alıntılar barındıran ve irade terbiyesi yolunda bazı bilgileri içermektedir. Amaç merak uyandırmak ve eseri okumaya teşvik etmektir. Yavaştan başlayalım ---

İYİ OKUMALAR 😊

Jules Payot eseri ile daha çok öğrencilere hitap etmekte ve yol göstermektedir. Kitap kendi içinde 5 ayrı bölümden oluşuyor.

1.BÖLÜM

Meseleye Giriş

İlk bölüm meseleye giriş diyerek mücadele edilecek düşman; isteksizlik, amacın önemi, irade terbiyesinde cesaret kırıcı teoriler üzerine konulardan bahsediliyor. Böyle bir giriş ile irademizi ehlîleştirmemiz yönünde yapılması bazı yerlerde ise yapılmaması gerekenleri anlatıyor. Kaderci yaklaşımın iradeye etkisi, hareketsiz kalmanın sonuçları ve hedeflenen yolda ilerlemenin hazzı hakkında öğütlerini sıralıyor peş peşe.

2.BÖLÜM

Kişiye Özel Tavsiyeler

İkinci bölümde kişiye özel tavsiyelerini aktarıyor okuyucularına. Cinsel dürtülerin, kötü arkadaşın, tembellik bahanelerinin ve çalışmanın verdiği mutluluklar hakkında görüşlerini sunarak bizlere nelerden sakınmamızın ve ne gibi çalışmalar yapmamız gerektiğine dair örnekler sunuyor. Gençliğin verdiği heyecan ile cinsel dürtülerin iradeyi ne denli zayıflattığı ve zararlarından, bir klasik haline gelen kötü arkadaş durumun etkilerinden, tembelliğin bahaneler ile üstünün örtülemeyeceğinden. Ancak çalışmanın sonunda verdiği mutluluktan ne denli haz alabileceğimizden bahsederek irade yönünden farklı bakış açıları sunuyor bizlere. Ara ara geçen etkili cümleler ile daha da çok düşündürüyor;

Kitaptan Alıntılar (2.bölüm)

“ İhtiras insanın kendini kaybetmesine neden olmaz mı?” , “…insanoğlu hakkını vermeden çabasız, edinemez huzurlu hayatı tasasız.” Ve kimi zaman direk şu direktifte bulunuyor “ Vasat, karaktersiz, enerjisi düşük, ahlaki değerleri zayıf arkadaşlara takılmak son derece zararlıdır”

“..sabah uyuklamalarını takip eden uykular iradeyi resmen eritir..”

Aşk üzerine iddialı sözleri olan kitap, hayatımızda aslında vazgeçilmezi bir şey olmadığını ve aşk-emekçi olma bağlantısı kurarak şu cümleleri ile aktarıyor:

“Çiftçilerin ve işçilerin birçoğu sağlıklı, hareketli bir yaşantısı olan kimselerdir. Akşam tıka basa yemek yemez, on iki saat uyumazlar. Corlyle’nin dediği gibi onlar için aşk sadece bir meze değil midir?”

Uyuşukluk hissine kapılıyorsanız hemen şu cümle geliyor “…uyuşukluk aslında istektedir, zihinde değil”

3.BÖLÜM

Çevrenin Önemi

Üçüncü bölümde çevrenin önemini göz önüne alıyor. İrade gelişiminde öğrencilerin başlıca önemli destek alanlarından birinin toplumsal destek ve öğretim görevlileri olduğu bildiriyor. 1900’lerin başında yazılan eserin geçerliliği hala günümüzde devam ediyor. Özellikle öğretim görevlilerinin bir bilim insanı olmanın yanı sıra öğretim kimliklerinin göz önüne alınması söylüyor. Öğretim görevlisi olarak öğrencilere en ufak olumlu söylemleri öğrenci gelişiminde büyük bir önemi olduğunu ancak bunun yeterli düzeyde olmadığını anlatıyor. İradenin gelişimi ve öğrencinin başarı yolunda ilerlemesinde öğretim görevlileri önemli bir yere sahipler.

4.BÖLÜM

İç Kaynaklarımız

Bu bölümde diğer irade terbiyesi için tefekkürün önemi üzerine duruluyor. Tefekkür; fırtınalı ruh hallerinden kurtulmamızı sağlayabilir ve bizi harekete yönlendirici olabilir. Tefekkür derin düşünme durumunu ifade eder. Dikkati yüksek seviyelerde tutmamızı ve bilincimizde bizi engelleyen şeylerden kurtulmamızı sağlar. Anca irade terbiyesinde tefekkür tek başına yeterli değildir. Bunu da şu cümleler ile anlıyoruz; “Enerjimizi icraata geçirecek olan şey derin tefekkür değil eylemlerimizdir” Tefekkür sonucu eyleme gebe olmalıdır ki hem irademiz güçlensin hem başarı yolunda emin adımlar ile ilerleyelim.

Bunlara paralel olarak zamanı da lehimize kullanmalıyız. “Zaman alışkanlıklar teorisi gereği psikolojimiz üzerinde lehimizde veya aleyhimizde baskı kurar” Ufak adımlar ile büyük hedeflere sağlam alışkanlıklar ile ilerlemek iradenin terbiyesinde önem teşkil etmektedir. Ufak adımlar küçümsenmemelidir çünkü “Küçük şeyleri küçümseyen yok olmaya mahkumdur” cümlesiyle dikkat çekiyor yazar. Hedeflerimiz aynı zamanda net olmalıdır. Netlik bize daha aydınlık yollar sunar.

İrade terbiyesi için psikolojik durum kadar fizyolojik durumda önemlidir. Başlıca yeterli uyku ve doğru beslenme biz her anlamda güçlü kılar.

5.BÖLÜM

İrade Psikolojisi

Son kısımda İrade Psikolojisi üzerine yazıları ile kitabını noktalıyor yazar. Psikolojiyi üç kısımda inceliyor. Düşünce, duygu ve eylemler. Bu unsurlar birbirine bağlıdır ve bunu göz önüne alarak yaşantımızı sürdürmeliyiz. Hayat bir zincire benzetilirse bunlar başlıca halkalarıdır. Birbiri ile bağlantısı olmayan halkalara zincir oluşturmaz. Duygular düşüncüleri yönlendirir, aynı şekilde düşüncelerimizde duygularımızı şekillendirebilir. Bunların sonucunda ise eylemlerimiz oluşur.

Duygu durum hareketliliği ise kritik öneme sahiptir. Eylemleştireceğimiz fikirlerimize neşe ve mutluluk sirayet etmez ise fikirler soğuk olur. Bu durumda ne kadar zeki olursanız olun kendinizde eylem için enerji bulamaz hale gelirsiniz.

Umarım yazı hoşunuza gitmiştir. İçerik kitap hakkında ve irade terbiyesi hakkında kısa kısa notların bir birleşimidir. Hatam varsa af ola. Kitapta çok daha fazlasına ulaşabilirsiniz, naçizane tavsiyem okumanızdır.

İrade terbiyesinin önemini bir an önce kavramalı ve bunu hayatımıza uygulamalı, farkında olmalıyız.