ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ



                            ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ

* anayasa değişikliği, referandum *

Şuan TBMM’de 550 milletvekili bulunmaktadır. Yeni tasarlanan anayasa teklifinde bu sayının 600 çıkarılması düşünülüyor. Yedek vekillik durumu da söz konusu. Yani millet meclisinde, milletvekillerinden biri bakan olarak seçildiğinde, onun yerine başka biri milletvekili olarak atanacak.
Ülkemizde seçme yaşı 18 fakat seçilme yaşı 25 ile sınırlıdır. Yeni anayasa tasarısında milletvekili seçilme yaşının seçme yaşına indirilmesi düşünülüyor. Bu şekilde 18 yaşında milletvekili olabilecek.
TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri 5 yılda bir tekrarlanacak ve aynı zamanda yapılacak.
Meclisin, bilgi edinme ve denetim yetkisi anayasa değişikliği sonrasında ‘Meclis araştırma’, ‘Genel görüşme’, ‘Meclis soruşturması’, ve ‘Yazılı soru’ şeklinde kullanılacak.
Seçilen cumhurbaşkanının partisi ile ilişiğinin kesilmesi zorunlu olmayacak. Bu şekilde partili cumhurbaşkanı olabilecek.
Cumhurbaşkanı süresi 5 yıl ile sınırlandırılacak ve bir kişi en fazla iki kez cumhurbaşkanı seçilebilecek.
Cumhurbaşkanlığına, seçim gerçekleştirilirken seçimlerde %5 oy alan partiler ve en az 100.000 seçmen aday gösterebilecekler. Salt çoğunluğu elde eden kişi ülkenin cumhurbaşkanı seçilecek.
Cumhurbaşkanı ‘Devlet başkanı’ unvanına sahip olacak ve başkomutanlığın temsilci olacak. Yürütme yetkisi devlet başkanında olacak.
Cumhurbaşkanı, yardımcılarını ve bakanları kendisi atayacak ve istediğinde görevlerine son verebilecek.
Cumhurbaşkanı anayasa değişikliğine ilişkin kanunları gerekli gördüğü takdirde halkoyuna sunup, doğrudan referandum gerçekleştirme yetkisinde olacak.
Cumhurbaşkanı, yürütme yetkisi ile kanunnameler çıkarabilecek.
Kanunlar ile açıkça belirtilen durumlar hakkında cumhurbaşkanı kararname çıkaramayacak.
TBMM aynı konu üzerinde kararname çıkarması sonrası cumhurbaşkanlığı kararnamesi geçersiz/hükümsüz sayılacak.
TBMM cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar hakkında soruşturma açılması talebi olabilecek.
Hakkında soruşturma açılan cumhurbaşkanı seçim kararı verme yetkisi elinden alınacak. Seçime karar veremeyecek.
Cumhurbaşkanı birden fazla cumhurbaşkanı yardımcısı atayabilecek.
Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olanlar arasından cumhurbaşkanı tarafından atanacaklar ve görevden el çektirme yetkisine sahip olacak.
Milletvekilleri, cumhurbaşkanı yardımcısı ve bakan olarak atanmaları durumunda üyelikleri sona erecek.
Cumhurbaşkanın bizzat kendisi OHAL ilan etme yetkisine sahip olacak. Gerekli şartlar oluştuğu takdirde OHAL ilan edebilecek.
Disiplin mahkemeleri hariç olarak askeri mahkemeler kaldırılacak. Ve askeri personel sivil mahkemelerde yargılanabilecek.
‘Hâkimler ve Savcılar Yüksel Kurulu’ yani kısa adı ile HSYK ad değişikliğine uğrayacak ve adı ‘Hakimler ve Savcılar Kurulu’ olacak.
Meclise bütçe sunumunu cumhurbaşkanı yapacak.
Bakanlar Kurulu olmayacak onun yerine yürütme yetkisi ve görevi cumhurbaşkanı tarafından anayasa ve kanunlara uygun olarak gerçekleştirilecek.
Tüm askeri mahkemeler, askeri hukuk kuruluşları kaldırılacak.

“EVET” VE “HAYIR”


Anayasa değişikliği tam olarak bu maddeleri içermektedir. Ve halk oylamasına sunulan bu maddeler ile “Evet” daha güçlü Türkiye için derken, “Hayır” cephesi yıkıma yol açacağını savunmaktadır. Anayasa değişikliği ile bazı sistemsel değişiklikler de olacak. Yukarıda bahsettiğimiz maddeler içerisinde bunun nasıl olacağı mevcuttur. Anayasa değişikliği için referandum 2 Nisan veya 9 Nisan tarihlerinde olması düşünülmektedir. Paket yasa önerisi geçtiğimiz yıllarda gerçekleştirilen yasa tekliflerinden sonra hükümetin ikinci hamlesi.
 

EN ÇOK DİKKAT ÇEKEN MADDE

Anayasa değişikliğinde en çok öne çıkan şeylerden bir de başkanlık konusu. Çünkü maddeler içinde de belirtildiği için cumhurbaşkanının devlet başkanlığı ismini de barındıracak. Bundan sonra ise akıllara takılan soru işaretler maddelerin iyice okunarak cevaplanabilir. 15 Temmuz süreci sonrasında gelen bu anayasa değişikliği halka yakın zamanda sunulacak.

REFERANDUM NE ZAMAN OLACAK

Anaysa değişikliği ile parlamenter sistem değişikliliği oluşmuş olacak. Yeni süreç cumhurbaşkanın Resmi Gazete de meclisten gelen teklifi yayınlatması ile başlayacak ve bundan 60 gün sonraki ilk Pazar referandum yapılacak

Yorumlar